Στα πλαίσια των διεθνών πορειών «Animal rights march” καλούμε και εμείς στην πορεία που θα γίνει στην Αθήνα
Είμαστε όλα ζώα … .η αρχή των πάντων, μια χαμένη κοσμοθεωρία στη μέγγενη του ανθρωποκεντρισμού.
Το ανθρώπινο είδος μέσα από τις σχέσεις εξουσίας αποκόπτεται από τον υπόλοιπο φυσικό κόσμο και θεωρεί πως είναι κυρίαρχο των πάντων, μια κυριαρχία που δικαιολογεί οποιαδήποτε διάκριση και κακομεταχείριση απέναντι στα άλλα ζώα και τη γη. Μια διάκριση που μυρίζει θάνατο και πόνο. Το αίμα των ζώων κυλάει άφθονο στα σύγχρονα σφαγεία, τα πειραματικά εργαστήρια, τα εκτροφεία γουνοφόρων ζώων, τους ζωολογικούς κήπους, τα τσίρκο, τα «καταφύγια» ζώων… Όλα υπάρχουν για να μας θυμίζουν πως η θεμελιώδης διάκριση, αυτή του ανθρώπου από τα ζώα, ο σπισισμός, είναι εκείνη που δικαιολογεί τις πιο απεχθείς πρακτικές. Μέσα από το σπισισμό μπορεί κανείς να δικαιολογήσει την εξημέρωση, τον εγκλεισμό, το βασανισμό και τη σφαγή των μη ανθρώπινων ζώων, καθώς οτιδήποτε θεωρείται κατώτερο, στο εξουσιαστικό σύστημα που ζούμε, είναι μη άξιο ζωής.
Η μαζική κατανάλωση κρέατος κυριάρχησε μαζί με το δυτικό πολιτισμό ως συνέχεια της αποικιοκρατίας που επέφερε μια κανονικοποίηση και βιομηχανική εξάπλωση σε όλο τον πλανήτη. Η αποψίλωση του Αμαζονίου, οι μεταλλαγμένες καλλιέργειες σόγιας και σιτηρών για ζωοτροφές, τα εργοστάσια εκτροφής, τα πλοία φαντάσματα με τα χιλιάδες ζώα στοιβαγμένα προς σφαγή, τα βιομηχανικά σφαγεία, τα συσκευαστήρια και τα σούπερ μάρκετ αποτελούν μια αλυσίδα αέναης εκμετάλλευσης και καταστροφής. Ένα παγκόσμιο εμπόριο κρέατος που συνδέει τη Βραζιλία, με την Τουρκία και την Κίνα.
Η εκμετάλλευση των ζώων δεν βασίζεται απλά στην κάλυψη των υποτιθέμενων διατροφικών αναγκών, αλλά αποτελεί το θεμελιώδες φαντασιακό πάνω στο οποίο δομείται κάθε μορφή εξουσίας. Η εξουσία των ανθρώπων πάνω στους άλλους ανθρώπους και οι σχέσεις ιδιοκτησίας δομήθηκαν κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση των εξουσιαστικών σχέσεων πάνω στα ζώα και για αυτό τροφοδοτούν η μια την άλλη και δεν θα μπορούσαν να υπάρχουν η μια χωρίς την άλλη. Η πατριαρχία και ο ανθρωποκεντρισμός προβάλλουν το μοντέλο του δυτικού λευκού άνδρα ως το μόνο άξιο – έχων ζωή, δικαιολογώντας κάθε κακομεταχείριση των Άλλων.
Η γη νοσεί και ο βιομηχανικός πολιτισμός την καταπίνει. Η ζωή πάνω στον πλανήτη μοιάζει όλο και πιο αβέβαιη, τεράστιες πόλεις παντού επεκτείνονται σε ολοένα και περισσότερες εκτάσεις άγριας φύσης. Τα λεγόμενα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα γίνονται ολοένα και πιο φανερά, η απώλεια της βιοποικιλότητας, η εξαφάνιση των ειδών και η κλιματική αλλαγή έρχονται στο προσκήνιο όχι σαν μελλοντικές δυστοπίες αλλά ως απτή πραγματικότητα. Για αυτή τη ραγδαία καταστροφή του φυσικού κόσμου ευθύνεται ο καπιταλισμός, ο βιομηχανικός πολιτισμός και η μαζική κοινωνία, που χρειάζονται τις εξουσιαστικές δομές για να λειτουργούν απρόσκοπτα. Η ροή των εμπορευμάτων, ο ανταγωνισμός, η κερδοφορία και η συνεχής ανάπτυξη των παραγωγικών μέσων σε βάρος των έμβιων όντων συνθέτουν ένα δίκτυο κυριαρχίας που με τη συνεχή ανάπτυξη της εξουσιαστικής τεχνολογίας κάνουν την επέλασή τους πιο καταστροφική. Τα μη ανθρώπινα ζώα βρίσκονται στο κέντρο αυτής της καταστροφής, τα ίδια αποτελούν ταυτόχρονα παραγωγικές μηχανές αλλά και εμπορεύματα, από τα σώματά τους παράγεται κρέας, γάλα, αυγά αλλά και «γνώση», μια γνώση απαραίτητη για την καθυπόταξη των άλλων. Ούτε η τεχνολογία, ούτε η επιστήμη δεν είναι ουδέτερες, ούτε και μπορούν να λειτουργήσουν απελευθερωτικά μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού και του βιομηχανικού πολιτισμού. Μόνος σκοπός ύπαρξής τους είναι η κανονικοποίηση, η πειθάρχηση, η σύστιξη και η υποταγή των σωμάτων και των επιθυμιών όλων των όντων.
Όλα τα παραπάνω προσπαθούν να καταδείξουν πως, σε ό,τι αφορά την εκμετάλλευση των ζώων, δεν πρόκειται για ένα μεμονωμένο ζήτημα, μια «εκτροπή» ή μια αρνητική πτυχή ενός κατά τα άλλα αρμονικού κόσμου. Η εκμετάλλευση των ζώων παρέχει τόσο ιδεολογικό παράδειγμα για τις σχέσεις εξουσίας όσο και θεμελιώδη πηγή κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Δεν είναι ούτε αυθύπαρκτη ούτε και μπορεί να υπάρξει έξω από τις σχέσεις που την αναπαράγουν και τις οποίες εξυπηρετεί. Η ιδιοκτησία είναι μια από τις σχέσεις αυτέςˑ τα ζώα αποτέλεσαν τη πρώτη μορφή ιδιοκτησίας, ενώ το λεγόμενο δικαίωμα στην ιδιοκτησία αποτέλεσε την αρχή των ατομικών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων. Από τη μια τα δικαιώματα αυτά ήταν μια ανάσα για τους πληθυσμούς των δυτικών χωρών όπου αυτά θεσμοθετήθηκαν. Από την άλλη όμως αποτελούσαν τον δούρειο ίππο που κουβαλούσε μέσα του τους αποκλεισμούς μέσα από την ιδιοκτησία. Το ιδιοκτησιακό αυτό δικαίωμα αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο σκόπελο στην άρση της εκμετάλλευσης των ζώων. Τα ζώα είναι ιδιοκτησία, των εκτροφέων, των σφαγέων, ακόμα και τα άγρια ζώα είναι ιδιοκτησία των κρατών που πωλούν τη ζωή τους στους τουρίστες-κυνηγούς. Πάνω σε αυτό το ιδιοκτησιακό δικαίωμα δομήθηκε η συσσώρευση του κεφαλαίου, η ανάδυση της αστικής τάξης, το καπιταλιστικό σύστημα και ο βιομηχανικός πολιτισμός. Για την προάσπιση αυτού του «δικαιώματος» που εγγυάται την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας δημιουργήθηκαν τα κράτη, ο τακτικός στρατός και η αστυνομία. Σε όλο τον κόσμο, υπερασπιστές των ζώων και της γης εμποδίζονται στις δράσεις τους, συλλαμβάνονται, φυλακίζονται και βασανίζονται από αυτό τον κατασταλτικό μηχανισμό του κράτους που στόχος του είναι να προασπίσει την ιδιοκτησία έναντι της ζωής και της ελευθερίας.
Αυτή η ηθική και πρακτική νομιμοποίηση της εκμετάλλευση των ζώων σε συνάρτηση με τις εξουσιαστικές σχέσεις και την καταστροφή της φύσης πρέπει να διαλυθεί εξ’ ολοκλήρου για να μπορούν όλα να είναι ελεύθερα. Αυτό προφανώς δεν μπορεί να συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη και χωρίς να αλλάξουν οι συνειδήσεις σε μια μεγάλη μερίδα κόσμου. Ο αγώνας για την απελευθέρωση των ζώων στο εδώ και το τώρα, δεν είναι ένας μεμονωμένος αγώνας, μονοθεματικός και αποκομμένος από τα άλλα ζητήματα. Ακριβώς επειδή απευθύνεται στα πιο καταπιεσμένα και υποτιμημένα έμβια όντα ανοίγει δρόμο για μια συνολική ρήξη των ιδεολογιών που συνέχουν την κυριαρχία, όπως η πατριαρχία, οι φυλετικές διακρίσεις, οι ταξικοί διαχωρισμοί και η εργαλειακή αντίληψη της φύσης. Κάθε αγώνας ενάντια στη βιομηχανία κρέατος, γούνας, στους ζωολογικούς κήπους, τα πειράματα και ό,τι καταπιέζει τα ζώα έχει αξία αφού ροκανίζει τα θεμέλια της κυριαρχίας παρόλο που δεν θα καταφέρει από μόνος του να τα γκρεμίσει. Έτσι και εμείς αντιλαμβανόμαστε τον αντισπισισμό ως αναπόσπαστο κομμάτι του αντιεξουσιαστικού αγώνα.
Σήμερα παρατηρούμε πως, μέσα σε λίγα χρόνια, στον ελλαδικό χώρο το ενδιαφέρον σχετικά με την κατάσταση των μη ανθρώπινων ζώων μετατράπηκε, από μια δειλή, ατομική και σπάνια χορτοφαγική επιλογή, σε ένα κίνημα που επιδιώκει την κατάργηση κάθε μορφής εκμετάλλευσης των ζώων. Εμείς σαν αναρχικές, παρόλο που δεν έχουμε καμία αυταπάτη ότι αυτό μπορεί να συμβεί μέσα στο υπάρχον κοινωνικο – οικονομικό σύστημα, βλέπουμε θετικά κάθε αγώνα που αφορά τα ζώα και επιδιώκουμε να συμμετέχουμε σε αυτόν, γνωρίζοντας πως οι συνειδήσεις των ανθρώπων αλλάζουν στους δρόμους. Συνεπώς δεν επιδιώκουμε να διατηρήσουμε μια ιδεολογική καθαρότητα για τις εαυτές μας, αλλά θεωρώντας μας κομμάτι του αγώνα για την ολική απελευθέρωση των ζώων και τις γης, επιθυμούμε να (συμ)πορευτούμε προς αυτήν την κατεύθυνση, δημιουργώντας παράλληλα και ένα ανάχωμα απέναντι σε κάθε ρατσιστή και σεξιστή. Σε αυτή τη κατεύθυνση επιλέξαμε να συμμετάσχουμε και στην συγκεκριμένη πορεία. Σήμερα καταστρέφονται όχι μόνο δισεκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο, αλλά στερείται και η δυνατότητα στις μελλοντικές γενιές των μην ανθρώπινων ζώων να επιβιώσουν πάνω στο πλανήτη. Τα ζώα δεν ενδιαφέρονται να λάβουν αστικά και πολιτικά δικαιώματα, ούτε να αναγνωριστούν στα ίδια τα πλαίσια της μαζικής κοινωνίας, αλλά να ζήσουν έξω από αυτήν μια ζωή ελεύθερη χωρίς εξουσία και κυρίως χωρίς τη βία της απώλειας των βιοτόπων τους.
Χρειάζεται να παλέψουμε για έναν κόσμο πέρα και μακριά από τη λογική της κερδοφορίας όπου τα ανθρώπινα και τα μη ανθρώπινα ζώα θα ζουν μια ζωή αρμονική, δομημένη πάνω σε σχέσεις αλληλεγγύης, αλληλοβοήθειας και σεβασμού.
ΜΕΧΡΙ ΟΛΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΑ